پنجشنبه ۰۵ تير ۱۴۰۴ - 
تیمور رحمانی، اقتصاددان:
مهمترین مساله اقتصاد که کشور ما، حدود پنجاه سال است گرفتار آن شده و از سال ۱۳۹۷، به واسطه تحریم‌ها شدت گرفته، مساله تورم است. میانگین تورم در اقتصاد ایران، در طول شش سال گذشته، به طور پی در پی، بالای ۴۰ درصد بوده و در این مدت، رشد دستمزدها کمتر از ۲۰ درصد بوده و همین مساله موجب شده شکاف حقوق و دستمزد با تورم کاملا خود را نشان دهد و مرتبا نیز به این شکاف میان حقوق و تورم اضافه شده است. در دنیا به تورم، مالیات پنهان می‌گویند. درآمد‌های مالیاتی در بودجه تقریبا دوبرابر شده است؛ دولت یک بار مالیات می‌گیرد و یک بار هم به واسطه سیاست‌های نادرست پولی و اقتصادی از کانال تورم، مالیات پنهانی از جامعه می‌گیرد! بنابراین اکنون طبقه متوسط ما، که سنگ بنای اقتصادی و فرهنگی هر کشوری است، به واسطه این تورم‌های بالا و مالیاتی که به این طبقه اصابت می‌کند، در حال له شدن است. در کنار مالیات ستانی مضاغف، نباید از سلیقه گرایی ممیزان مالیاتی هم غافل بود. در این شرایط اقتصادی که طبقه متوسط، زیر بار تورم بالا در حال له شدن است و اقتصادی که در ۱۲ سال گذشته به شدت کوچک شده و ۴۰ درصدش آب رفته، بیش از این نباید بر طبقه متوسط فشار آورد. دولت باید مراقب باشد در شرایط فشار تورمی و رکود اقتصادی، بر صنایع، شرکت‌ها و کسب و کار‌های متوسط بیش از این فشار وارد نکند. دولت تنها می‌تواند جامعه هدفش را خیلی کوچک بگیرد و تا حدودی دهک‌های بسیار پردرآمد جامعه، شامل دهک دهم و یا یک درصد جامعه را برای مالیات ستانی، مورد توجه قرار دهد؛ زیرا اگر بیش از این به طبقات متوسط فشار بیاوریم، دیگر توانی برای قدرت خرید وجود نخواهد داشت و این وضعیت، می‌تواند شرایط رکودی را تشدید کند. اگر مالیات هوشمندانه نباشد، می‌تواند رکود را دامن بزند، چراکه شرکت‌های ما اکنون در شرایط خاص اقتصادی فعلی و با وجود تحریم ها، وضعیت خوبی ندارند. اینکه ما با مالیات، فشاری بیش از اندازه به آن‌ها وارد کنیم، می‌تواند به کاهش سودآوری شرکت‌ها منجر شود. مالیات یک تیغ دولبه است، اگر هوشمندانه عمل نکند، حتی می‌تواند به کاهش بیشتر اندازه اقتصاد ایران منجر شود و در دورهای بعدی، خودش درآمد‌های مالیاتی را کاهش دهد.
کد خبر: ۳۹۸۰۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۳۱
تحلیل اقتصادی حادثه بندر:
انفجار مهیب روز ششم اردیبهشت ۱۴۰۴ در بندر شهید رجایی، بزرگ‌ترین بندر تجاری کشور، نه‌تنها خسارات جانی و زیرساختی سنگینی به همراه داشت، بلکه موجی از نگرانی‌ها را در داخل کشور درباره تبعات این حادثه برای اقتصاد ایران ایجاد کرد. تحلیلگران اقتصادی با تمرکز بر نقش حیاتی این بندر در تجارت خارجی و تأمین کالا‌های اساسی، به تحلیل ابعاد این فاجعه و تأثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت آن پرداخته‌اند. بنظر می رسد که اولین اثرگذاری این حادثه بر شرکت های بیمه از بعد جبران زیان های انسانی و مالی وارده ،بحث هزینه های ارایه خدمات بهداشت و درمان و بحث هزینه های مدیریت بحران و اطفای حریق باشد. دومین اثرگذاری ها را باید در دو جریان توسعه و ترمیم زیرساخت ها و شبکه حمل و نقل ویران شده و تاسیسات بندری ، همچنین مدیریت و بهسامانی بازرگانی داخلی و خارجی ، جستجو نمود. سومین گروه از هزینه ها، شامل هزینه های مربوط به حوزه پیشگیری و افزایش اطمینان ها در اقتصاد است. اثرگذاری حادثه روی بازارهای چندگانه نیز نشان می دهد که در کوتاه و میان مدت، اثرات افزایشی هرچند کم بر بازار ارز خواهد داشت. بازار فلزات در کوتاه و میان مدت از نظر وضعیت واردات و توان صادراتی تحت تاثیر قرار می گیرد. بازار عمده و خرده فروشی در کوتاه مدت ، بدلیل تاثیر بر جریان بازرگانی داخلی و خارجی، تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
کد خبر: ۳۹۷۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۹
انفجار بزرگ و سه گانه حادثه- خرابکاری-- اهمال:
شنبه ۶ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، انفجار بزرگی در اسکله شهید رجایی، بندرعباس به وقوع پیوست و در برآورد‌های اولیه دارای هزار مجروح، پیش بینی بالغ بر ۵۰ کشته و مفقودی و خساراتی در حدود یک میلیارد دلار بوده است. تحلیل این رویداد سیاه از منظر‌ها و دریچه‌های فکر-اجرایی گوناگون قابل بررسی است. برخی به درست و یا نادرست و بشکلی وسواس گونه به دنبال شناخت علل انفجار و ارتباط آن با صنایع موشکی کشور هستند. گروهی غرق در رویداد شده و بشکلی عاطفی درخصوص آمار کشته‌ها و مجروحین و مفقودین حادثه صحبت می‌کنند. جماعتی از چهارگانه خون-عرق-آتش-غریب، حرف می‌زنند. دسته‌ای از علل وقوع در سه گانه حادثه-خرابکاری-اهمال می‌گویند. قلیلی از کارشناسان از درس‌های آینده صحبت می‌کنند و غیره. این حادثه، هرچه که باشد و به هر علتی که بوجود آمده باشد، حادثه‌ای دردناک است. اما تاکید اینجاست که بدون نظرداشت به نگاهی جامع و چندجانبه، نمی‌توان اقدام به مدیریت بهیه اوضاع و تبدیل تهدید‌ها به فرصت نمود.
کد خبر: ۳۹۷۸۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۷
مقصد بعدی نقدینگی ۲۸۰ همتی کجاست؟
در شرایطی که کشور دچار چالش‌ها و عدم توازن‌های عدیده است، نباید با برخی تصمیم گیری‌های لحظه‌ای و به ظاهر دقیق، شرایط را برای ایجاد بحران فراهم نمود. سررسید اوراق ۲۸۰ همتی با سود ۳۰ درصد، در ۱۸ بهمن به اتمام رسیده و بر اساس برخی اخبار دریافتی به نظر می‌رسد که دولت تمایل به تمدید طرح با سود ۲۵ درصدی دارد. موضوعی که احتمالا باعث فرار سپرده‌ها از بانک‌ها شده و شرایط را برای ورود پول داغ به بازارهای دلالی با تاکید بر سکه و دلار فراهم می‌کند. مردم اعتماد چندانی به بازار بورس نداشته و تجربه نشان داده که نقدینگی آزادشده از بانک‌ها عمدتاً وارد بخش‌های غیرمولد شده و موجب افزایش تورم می‌شود. در نتیجه این رخداد می‌تواند منجر به رشد بیشتر پایه پولی کشور و کاهش ارزش ریال شود. در چنین شرایطی بنظر می‌رسد که بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و دارایی به قید فوریت و بدون تعلل، باید اقدام به تمدید سپرده‌ها با نرخ ۳۰ درصد کنند.
کد خبر: ۳۹۷۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۱۷
همتی وزیر اقتصاد:
همتی وزیر اقتصاد با تاکید بر عزم دولت برای بازگرداندن اعتماد به بورس گفت: هم اکنون در موقعیتی نیستیم که به سبد کالای اساسی مردم آسیب برسد چرا که جامعه تحمل هیچ اقدام شوک‌آوری را ندارد. وی بیان داشت که در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با بیان اینکه تقریباً نزدیک به ۱۴ چالش مهم اقتصادی داریم، اظهار کرد: نتیجه تمام فعالیت‌هایی که ما در اقتصاد انجام می‌دهیم باید در ۴ متغیر مهم کلان اقتصادی نمایان شود؛ کنترل تورم و ثبات اقتصادی، رشد بالای اقتصادی، توزیع عادلانه درآمد و رفع فقر و کاهش بیکاری. اگر تلاش‌هایمان در اقتصاد به این ۴ نتیجه نرسد، عملاً فایده ندارد.علی رغم یارانه‌های آشکار و پنهان وحشتناکی که می‌دهیم اما وضعیت عمومی مردم مناسب نیست . نرخ بیکاری واقعی ۱۳ درصد است نه ۷ درصد .تمرکز دولت بر کاهش کسری بودجه قرار دارد.۱,۷۰۰ هزار میلیارد تومان رانت اختلاف نرخ ارز در سال گذشته بوده است.
کد خبر: ۳۹۵۹۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۱
محمد فرزین رئیس کل بانک مرکزی:
محمد فرزین رئیس کل بانک مرکزی از ابلاغ برنامه اصلاح ۸ بانک ناتراز در سال آینده خبر داد و تأکید کرد: در صورتی که بانک‌های ناتراز اصلاح نشوند به سمت انحلال، ادغام و یا توقف کار آن بانک‌ها حرکت خواهیم کرد. وی ضمن تأکید براینکه مشخصه اصلی تورم دهه ۹۰ ناترازی و تداوم انباشت تورمی بوده است؛ اعلام کرد: منظور از ناترازی مجموعه‌ای از ناترازی انباشت شده در ترازنامه بانک‌ها، تعادل بودجه و تراز بنگاه‌ها است. یکی از مشخصه‌های ناترازی اقتصاد ایران کاهش سهم سایر منابع تامین مالی اعم از بازار سرمایه، دولت و افزایش سهم بانک‌ها تا حدود ۹۰ درصد تامین مالی بوده است. این امر منجر به تشدید فشار تورمی و خلق نقدینگی درون زا در نظام پولی و بانکی کشور شده است؛ بنابراین وابستگی به مسیر گذشته و داشته‌ها و نداشته‌های اقتصاد در تحلیل پولی و مالی بسیار مهم است و باید به آن توجه شود.
کد خبر: ۳۹۳۹۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
افزایش شکاف در مناطق روستایی؛
آخرین گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که ضریب جینی در مناطق روستایی در سال گذشته افزایش یافته است. همچنین، به نظر می‌رسد شکاف درآمدی بین ثروتمندترین‌ها و فقیرترین‌ها در این مناطق کاهش یافته در حالی که این شکاف بین اقشار متوسط عمیق‌تر شده است.
کد خبر: ۳۹۱۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
نقدی بر رویه های تغییر کاربری زمین:
نارضایتی در بحث تغییر کاربری زمین خصوصا در استان های شمالی به اوج رسیده است. آمارهای گمراه کننده و بعضا جهت دار برخی دستگاه ها و مشاهدات عموما سلیقه ای و عاطفی برخی از مدیران ارشد و سیاسیون هم دامن زننده به آشفته بازار فعلی است. کشور در بحث کاربری اراضی روستایی قائل به طرح هادی بوده( تغییر کاربری در محدوده طرح مشکلی ندارد) و در پهنه شهری قائل به طرح جامع توسعه شهری است. فعالیت سلیقه محور خصوصا در استان های شمالی، بحث تغییر کاربری در اراضی باغی( نه زراعی) را دچار مشکلات عدیده نموده و متوقف کرده است. صدا و فریاد مردم روستایی برای سرپناه سازی جهت فرزندان خود بلند شده و آن وقت جناب علیرضا گودرزی معاون سازمان امور اراضی از کمبود کارمند و کارشناس حقوقی در این بخش صحبت می کند؟ این آش بی خاصیتی است که خودتان برای خودتان پخته اید اخوی. گودال مرگی است که خودتان برای خودتان کنده اید. اما یقین بدانید که در صورت عاقل نشدن و عدم تغییر رویه، درب زندگی مردم روی پاشنه ناکارامد دولت گرایی حداکثری نمانده و درس هایی می گیرید که باید بگیرید. راستی یادمان رفت، حیف حقوق ماهیانه که به برخی از کارمندان دولت می دهیم. همان حقوق دادنی که بخش اعظم کسری بودجه دولت را سبب شده و علاوه بر تحمل بعضی کم خاصیت ها، باید فشار تورمی را هم بدلیل حضورشان بر تن ملت، پذیرا باشیم.
کد خبر: ۳۹۱۷۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
دکتر بهمن آرمان:
یک اقتصاددان با بیان اینکه بانک مرکزی، درنهایت درحال رسیدن به این نتیجه است که نرخ ریال در برابر سایر ارزها را به یکدیگر نزدیک کند و این گامی رو به جلو است، گفت: امیدواریم به سمت یکسان سازی نرخ ارز حرکت کنیم و اقدام بانک مرکزی در مسیر افزایش دلار پایه محصولات پتروشیمی برای عرضه در بورس کالا، نخستین گام باشد؛ هر چند به نظر می رسد به دلیل برگزاری انتخابات در اسفندماه و مسائل دیگر، چنین تصمیمی در این فاصله زمانی انجام نخواهد شد.
کد خبر: ۳۹۱۷۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۹
به قلم حسین شیرزاد؛
ایالات متحده با استفاده از موقعیت خود به عنوان یک تولید کننده عمده غلات، صادرات غلات خود را به سایر کشورها محدود کرده است و باعث اختلال در تجارت عادی غلات جهانی شده است. در روابط تجاری جهانی، ایالات متحده و سایر کشور‌های غربی مباحث داغی بر این موضوع که آیا کشور‌های در حال توسعه می‌توانند غلات و به چه قیمتی بخرند یا خیر، سنگینی می‌کنند. ایالات متحده غلات را برای تولید سوخت‌های زیستی مصرف می‌کند، که عرضه جهانی غذا، به ویژه عرضه محصولات معیشتی را تحت فشار قرار می‌دهد.
کد خبر: ۳۹۱۲۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۳
دستکاری آمار اقتصادی؛
موضوع ارایه آمارهای شفاف در اقتصاد به اندازه‌ای اهمیت دارد که می‌تواند سرنوشت کلی اقتصاد کشورها را تحت‌الشعاع قرار دهد. در جامعه ایرانی وقتی عدد و رقم اعلام می‌شود و مردم حس تورم بالاتری را دارند، نشان‌دهنده آن است که شاخص‌ها نزولی شده‌اند. وقتی دولت اعداد و ارقام کاهشی را اعلام می‌کند، اما مردم احساس می‌کنند که وضعیت تورم بحرانی‌تر شده است، اتفاقی که می‌افتد آن است که اعتماد مردم به شاخص‌های اقتصادی و آمار‌هایی که نهادهای مسوول ارایه می‌کنند، کاهش پیدا می‌کند.
کد خبر: ۳۸۸۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۰
سوال از دولت؛
مردم هر روز راهی بازارها می‌شوند، گوشت و مرغ و تخم‌مرغ و پنیر و... می‌خرند و می‌دانند. اقتصاددان‌ها هم به واقعیات آماری آگاهی دارند. دولت هم که از واقعیت با خبر است. باید از مسوولان پرسید این آمارها با چه هدفی تغییر پیدا می‌کنند؟
کد خبر: ۳۸۸۴۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۹
آخر سال و دستمزد کارگران؛
دستمزد کارگران و افزایش عادلانه آن، صرفاً مسئله‌ای اقتصادی نیست که با استدلال‌های تک بعدی بتوان با آن مخالفت کرد، بلکه دارای ابعاد اجتماعی و امنیتی است و شاید بی‌توجهی به آن ما را به سمت پذیرش بحران‌های اجتماعی هدایت کند. نکته قابل توجه در بحث افزایش دستمزدها در کنار تمام مسائل اقتصادی و سیاسی این است که:در دورهای که نرخ تورم در حال ترکتازی است و اعلام شده که احتمالا برای سال آینده رقم ۴۰ درصد برای تورم برآورد می‌شود، با چه منطقی باید با افزایش محسوس دستمزدها مخالفت کرد و به سمت پذیرش بحران‌های اجتماعی بزرگتر رفت؟ آیا رسیدگی نسبی و توجه به وضعیت معیشتی کارگران، گامی در جهت تامین امنیت‌ملی نیست؟ حتی به فرض پذیرش استدلال مخالفین افزایش دستمزد و و باور به اثرات سوء این اقدام، واقعیت‌های موجود اقتضا می‌کند که دستمزدها به صورت عادلانه افزایش پیدا کند تا از بروز تبعات ناگوار بزرگتر جلوگیری شود. نمی‌توان با توسل به استدلال‌های تک بعدی به مخالفت با مسئله افزایش دستمزد پرداخت، بلکه این موضوع دارای ابعاد اجتماعی و امنیتی است و شاید بی‌توجهی به آن ما را به سمت پذیرش بحران‌های اجتماعی وسیع هدایت کند.
کد خبر: ۳۸۷۱۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۴
تورم به کدام سو می‌رود؟
پس از آنکه چندی پیش مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس دولت قبل در یادداشتی با اشاره به برخی شاخص‌ها از جمله سهم پول از نقدینگی، کشور را در معرض ابرتورم خواند، بانک مرکزی و ایرنا در گزارش‌های جداگانه، این تحلیل وی را مورد نقد قرار دادند. در متن جوابیه بانک مرکزی و گزارش ایرنا به شاخص‌های مختلفی اشاره شد تا مشخص شود کشور به تدریج در حال گذار به سمت کاهش تورم است. با این حال پس از این دو گزارش، نیلی مجدداً بر موضع خود اصرار ورزید و حتی شاخص‌های اشاره شده در این جوابیه‌ها را تاییدی بر تحلیل خود عنوان کرد.
کد خبر: ۳۸۶۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۳۰
رئیس کل سابق بانک مرکزی؛
عبدالناصر همتی رئیس کل سابق بانک مرکزی به گزارش مرکز آمار درباره تورم فروکش کردن تب تورم خرداد ماه واکنش نشان داد. همتی می گوید که بر اساس جدیدترین گزارش تحولات اقتصاد کلان بانک مرکزی، نرخ رشد دوازده‌ماهه نقدینگی در تیرماه ۱۴۰۱ معادل ۳۷.۴ درصد بوده است. رشد پایه پولی نیز در دوازده ماهه منتهی به تیرماه سال ۱۴۰۱ به ۲۶.۲ درصد رسید. علی‌رغم اینکه روند کاهشی رشد پایه پولی ادامه دارد، به دلیل افزایش ضریب فزاینده نقدینگی، نرخ رشد نقدینگی هنوز کاهش قابل توجهی نشان نمی‌دهد.
کد خبر: ۳۸۲۷۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۲
سه علت بحران عمیق ارزی در اقتصاد ایران؛
محمود جامساز گفت: افزایش بیش از ۴۰۰ درصدی که طی سه سال گذشته در قیمت ارز رخ داده نتیجه عملکرد دلالان نمی‌تواند باشد. اگر اینگونه بود با هر نوسان ارزی که بگیر و ببند دلالان صورت گرفته، نرخ ارز نباید روند صعودی قیمت را طی می‌کرد، لذا نمی‌توان مشکلات ساختاری و مدیریت ناکارآمد اقتصادی در افزایش ناگهانی نرخ ارز را به عملکرد دلالان یا حتی تحریم‌ها جدای از سیاست‌های دولت منتسب نمود. باز هم این سئوال مطرح می‌شود که بانک مرکزی که مدیریت ارز شناور را یدک می‌کشد و دولت که در ساختار معیوب اقتصاد دولتی، همواره تعیین کننده سیاست‌های بانک مرکزی است در این بازار و مدیریت آن چه نقشی برعهده دارند؟ آیا واقعا” شخص موهومی بنام “جمشید بسم الله “تعیین کننده نرخ بازاری ارز بوده است یا عوامل بانک مرکزی و دولت؟
کد خبر: ۳۷۹۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۸
معاون وزارت صمت:
یکی از معضلات کشور، تولید با قیمت ریالی و بهره مندی از انواع یارانه‌ها و صادرات با دلار و نابود سازی منافع ملی و افزایش فشار بر شهروندان بواسطه کمبود کالا در داخل بود. مقابله با این پدیده غیر عقلانی رانت زای فسادبرانگیز می‌بایست با دو راهکار برنامه ریزی برای صادرات بعد از اشباع بازار داخلی و اخذ عوارض صادراتی جبران کننده یارانه‌های مستقیم و غیر مستقیم، دنباله گیری می‌شد. بر طبق اخبار رسیده معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صمت در نامه‌ای به رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، اعمال عوارض صادراتی پلکانی مصوبه ستاد تنظیم بازار کشور و برای وزارتین اقتصاد و صنعت، معدن و تجارت را لازم الاتباع دانسته است.
کد خبر: ۳۷۶۷۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۵
حسین راغفر؛
حسین راغفر، اقتصاددان، با اشاره به اینکه «مسئولان کشور هیچ‌کدام هزینه افزایش قیمت ارز را ندادند برای اینکه از این قضیه منتفع بودند» گفت: به همین دلیل هم هست که اصلاً متوجه نیستند هزینه‌های این اقدام برای جامعه چه میزان و چه چیز‌هایی است و این‌ها یعنی ناامنی، یعنی امنیت ملی را تهدید کردن.
کد خبر: ۳۷۵۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۴
دکتر محمدحسین ادیب:
دکتر محمدحسین ادیب مدعی است که پرسیدن سوال دلالر گران می‌شود یا ارزان، درست نیست. چرا که تورم ۳۵ درصدی با وجود ثابت ماندن قیمت دلار، یعنی دلار ۳۵ درصد ارزان شده است. مردان اقتصاد باید برای تورم، کسری بودجه و نقدینگی فکری کنند تا شاهد کاهش اسمی قیمت دلار باشیم.
کد خبر: ۳۷۳۱۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹
رئیس پژوهشکده امور اقتصادی وزارت اقتصاد؛
رئیس پژوهشکده امور اقتصادی وزارت اقتصاد گفت: اگر می‌خواهیم سال بعد رشد خوبی را در اقتصاد تجربه کنیم، روی هدفمندکردن مخارج دولت بر طرح‌های سرمایه‌گذاری دولتی و آزادکردن سطوح دستمزدی انعطاف نشان دهیم.
کد خبر: ۳۷۳۱۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹